IMF cho biết hệ thống của Brazil đang hoạt động tốt—vậy tại sao thị trường crypto vẫn bùng nổ dù không có khủng hoảng?

Brazil đang thử nghiệm một trong những giả định lâu đời nhất về crypto: rằng tài sản số chỉ phát triển mạnh khi hệ thống tài chính truyền thống gặp trục trặc.

Với lãi suất chuẩn Selic ở mức 15%, thuộc hàng cao nhất trong các nền kinh tế lớn, Ngân hàng Trung ương Brazil vẫn duy trì chính sách tiền tệ rất thắt chặt. Tuy nhiên, theo nghiên cứu mới từ IMF, hệ thống tài chính nước này lại không gặp biến động lớn mà vẫn ổn định. Đặc biệt, thị trường tín dụng vẫn duy trì vững chắc trong khi việc sử dụng crypto vẫn tăng mạnh mặc cho môi trường vĩ mô thuận lợi.

Tại sao việc chấp nhận crypto ở Brazil lại đi ngược với logic vĩ mô truyền thống

Chỉ vài ngày sau khi công bố dữ liệu COFER quý 2/2025, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) lại tiếp tục công bố báo cáo mới, lần này phân tích về triển vọng kinh tế vĩ mô của Brazil.

Trong bài viết, IMF cho biết việc tăng trưởng tín dụng gần đây ở Brazil “không phải là một thất bại của chính sách”, đồng thời nhận định việc truyền dẫn chính sách tiền tệ vẫn hiệu quả dù lãi suất cao.

“Nghiên cứu của IMF cho thấy tăng trưởng tín dụng gần đây tại Brazil, trong bối cảnh lãi suất cơ bản 15%, không phải là thất bại của chính sách. Các công ty fintech và thu nhập tăng đang làm thay đổi cục diện tiếp cận tài chính. Trong khi đó, chính sách tiền tệ vẫn phát huy tác dụng,” IMF chia sẻ trong bài đăng.

Tín dụng ngân hàng tăng 11.5% trong năm 2024, trong khi số lượng trái phiếu doanh nghiệp phát hành cũng tăng 30%. Những con số này thường khiến nhu cầu tìm đến các tài sản tài chính thay thế giảm đi. Theo logic kinh tế vĩ mô thông thường, đây sẽ là môi trường không thuận lợi để crypto phát triển.

Tuy nhiên, hoạt động liên quan đến crypto tại Brazil lại tăng tới 43% so với cùng kỳ năm trước (YoY) trong năm 2025, cho thấy thực tế sử dụng crypto tại quốc gia này đang khác nhiều so với những lý thuyết truyền thống về kinh tế vĩ mô.

Một hệ thống hiệu quả và vẫn hoạt động trên blockchain

Theo tham vấn Điều IV mới nhất từ IMF nhấn mạnh rằng Ngân hàng Trung ương Brazil “đã làm đúng phần việc của mình”.

• Chính sách thắt chặt đã được truyền dẫn đến lãi suất cho vay,
• Tăng trưởng tín dụng bắt đầu chậm lại, và
• Kỳ vọng lạm phát tuy còn cao nhưng đang được kiểm soát chủ động.

Việc thu nhập tăng mạnh, tỷ lệ thất nghiệp thấp và sự phát triển nhanh của các công ty fintech đã góp phần giúp nhu cầu tín dụng duy trì tốt dù lãi suất cao.

Các ngân hàng số và các tổ chức fintech hiện đã chiếm khoảng 25% thị phần thẻ tín dụng tại Brazil, mở rộng khả năng tiếp cận tài chính cho người dân mà không làm ảnh hưởng tới hiệu quả của chính sách tiền tệ.

Tuy nhiên, việc crypto phát triển mạnh mẽ không phải vì người dân chống đối lại hệ thống tài chính truyền thống, mà ngày càng trở thành một phần mở rộng tự nhiên của hệ thống này.

Dẫn nguồn từ Mercado Bitcoin – sàn giao dịch tài sản số lớn nhất Mỹ Latinh, các chuyên gia thị trường chỉ ra rằng lớp nhà đầu tư trẻ đang là động lực quan trọng giúp thị trường crypto tại Brazil tăng trưởng.

Tỷ lệ nhà đầu tư ở độ tuổi 24 trở xuống tăng mạnh 56% so với cùng kỳ, chủ yếu nhờ sự phát triển của stablecoin và các sản phẩm trái phiếu số hóa thay vì chạy theo các altcoin mang tính đầu cơ.

Các sản phẩm thu nhập cố định dưới dạng số đã đem lại khoảng 325 triệu USD lợi nhuận trong năm 2025, cạnh tranh trực tiếp với mức lãi suất cao của chiến lược carry trade tại Brazil.

Tổng khối lượng giao dịch crypto tăng 43%, trong khi các sản phẩm crypto có rủi ro thấp hơn lại tăng tới 108%, cho thấy xu hướng chuyển từ đầu cơ sang đầu tư bài bản và có kế hoạch hơn.

Các nhà đầu tư thuộc nhóm thu nhập trung bình đang dành tỷ trọng lớn tài sản vào stablecoin, trong khi nhóm thu nhập thấp vẫn ưa chuộng Bitcoin nhằm kỳ vọng lợi nhuận cao hơn.

Bitcoin tiếp tục là loại tài sản số được giao dịch nhiều nhất tại Brazil, theo sau là Ethereum và Solana; ước tính khoảng 18% nhà đầu tư đa dạng hóa danh mục sang nhiều loại crypto khác nhau.

Những hành vi này đã bác bỏ quan điểm cho rằng việc người dân sử dụng crypto chỉ đơn thuần là do lạm phát, khủng hoảng tiền tệ hay chính sách thất bại.

Tài chính truyền thống bắt đầu thay đổi

Các tổ chức tài chính lớn cũng đang thích nghi với xu hướng này. Itaú Unibanco, ngân hàng tư nhân lớn nhất Mỹ Latinh, đã khuyến nghị khách hàng nên phân bổ từ 1% đến 3% danh mục đầu tư vào Bitcoin, xem đây là công cụ đa dạng hóa và phòng ngừa rủi ro thay vì cách tiếp cận mang tính đầu cơ.

Ngân hàng này đánh giá Bitcoin có mối tương quan thấp với các tài sản truyền thống, đồng thời đóng vai trò như một “kho lưu trữ giá trị” phi tập trung và được giao dịch toàn cầu. Khuyến nghị này cũng trùng khớp với quan điểm của các nhà quản lý tài sản lớn tại Mỹ.

Cùng với việc Mercado Bitcoin mở rộng sang các sản phẩm thu nhập và cổ phiếu dạng token hóa, bao gồm việc phát hành trên mạng lưới Stellar, ranh giới giữa tài chính truyền thống và công nghệ blockchain ngày càng trở nên mờ nhạt hơn.

Trải nghiệm tại Brazil đã cho thấy quan điểm rằng crypto chỉ phát triển ở các hệ thống gặp khủng hoảng là không còn chính xác. Thực tế, nó phản ánh một giai đoạn ứng dụng mới được thúc đẩy bởi tính tiện ích, khả năng tiếp cận lợi nhuận và đa dạng hóa danh mục đầu tư, ngay cả khi chính sách tiền tệ đang vận hành đúng hướng.

Những chủ đề tranh luận lớn tiếp theo có thể sẽ không còn xoay quanh lạm phát hay lãi suất, mà sẽ là các vấn đề về quyền riêng tư, sự minh bạch và kiểm soát. Khi crypto ngày càng được tích hợp sâu vào hệ thống tài chính được quản lý, các cuộc thảo luận đang dần chuyển từ thất bại ở tầm vĩ mô sang việc ai sẽ kiểm soát nền tảng hạ tầng này.

Sự bùng nổ crypto tại Brazil không phải là một lựa chọn để “chạy trốn khủng hoảng”. Đó là sự hòa nhập giữa hai thế giới, và đây có thể là sự thay đổi lớn nhất, mang tính đột phá nhất hiện nay.