Thị trường ETF của Mỹ lập hat-trick trong khi BTC giảm và XRP tăng mạnh

Thị trường ETF tại Mỹ đã đạt thành tích “cú ăn ba” lịch sử trong năm 2025 khi xác lập các kỷ lục mới về dòng vốn đổ vào (1.4 nghìn tỷ USD), số lượng quỹ ra mắt mới (hơn 1,100 quỹ) và khối lượng giao dịch (57.9 nghìn tỷ USD). Đây là lần đầu tiên cả ba con số này cùng lúc lập kỷ lục kể từ năm 2021.

Ba năm liên tiếp S&P 500 tăng trưởng hai con số đã giúp thị trường bùng nổ. Tuy nhiên, Phố Wall bắt đầu đặt câu hỏi: Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo?

Bóng ma năm 2022

Tiền lệ này cũng là một lời cảnh báo. Năm sau cú ăn ba năm 2021, S&P 500 đã giảm tới 19% do FED tăng lãi suất mạnh tay. Đà tăng trưởng công nghệ từng giúp dòng vốn ETF tăng cao cũng quay ngược, khiến cả dòng vốn và số quỹ ra mắt đều giảm trong năm 2022.

Những điểm tương đồng này rất khó bỏ qua. Năm 2021, sự hào hứng với cổ phiếu công nghệ đã đẩy nhu cầu lên mức kỷ lục. Đến năm 2025, đầu tư vào AI chiếm ưu thế nhưng hoài nghi ngày càng tăng. Kể từ tháng 10, S&P 500 gần như đi ngang khi Phố Wall đặt dấu hỏi về hiệu quả của khoản đầu tư vào AI từ các “ông lớn” công nghệ.

Eric Balchunas, chuyên gia phân tích ETF cao cấp tại Bloomberg Intelligence, cảnh báo: “Vì năm nay quá hoàn hảo với các ETF nên bạn cũng nên chuẩn bị tâm lý.” Ông dự báo rằng “cú thực tế” có thể đến vào năm 2026 thông qua sự biến động thị trường hoặc các ETF đòn bẩy gặp sự cố—rủi ro từng xảy ra với GraniteShares’ 3x Short AMD ETP, khi mất 88.9% chỉ trong một ngày và bị thanh lý hồi tháng 10.

Sự luân chuyển ETF tiền mã hóa

Giữa cơn sốt ETF nói chung, các quỹ ETF tiền điện tử lại ghi nhận sự phân hóa nổi bật.

Quỹ IBIT của BlackRock thu hút 25.4 tỷ USD, dù giá trị giảm -9.6%—là quỹ duy nhất trong top 10 hút vốn lớn bị âm hiệu suất. Balchunas gọi đây là “nhà đầu tư lớn tuổi hướng dẫn HODL”. Dẫu vậy, dòng tiền đã đảo chiều khi Bitcoin giảm 30% so với đỉnh tháng 10. IBIT ghi nhận 5 tuần liên tiếp rút ròng tổng cộng 2.7 tỷ USD. Các ETF Ethereum cũng bị rút vốn liên tiếp 7 ngày trong tháng 12, tổng cộng 685 triệu USD.

Ngược lại, ETF altcoin mới ra mắt lại đón nhận dòng tiền ổn định. Các ETF US spot XRP, niêm yết ngày 13/11, ghi nhận 28 phiên giao dịch liên tiếp hút ròng—chưa từng có ETF crypto nào làm được như vậy từ khi ra mắt. Tổng dòng tiền vào đạt 1.14 tỷ USD mà không có ngày nào bị rút. Tuy nhiên, lượng rót vốn mỗi ngày (chủ yếu 10-50 triệu USD) vẫn kém xa Bitcoin ETF—từng thu hút 500 triệu USD/ngày khi mới niêm yết.

ETF Solana cũng thu hút 750 triệu USD dù giá SOL giảm tới 53%—tuy nhiên khác với XRP, SOL lại có nhiều ngày bị rút vốn vào cuối tháng 11 và đầu tháng 12.

Tháng 12 cho thấy rõ sự luân chuyển dòng tiền này. Tính đến ngày 24/12, các ETF Bitcoin giảm 629 triệu USD, Ethereum mất 512 triệu USD, trong khi XRP tăng 470 triệu USD và Solana thêm 132 triệu USD.

Sự thay đổi cấu trúc hay chỉ là điều chỉnh tạm thời?

Những người cho rằng thị trường đang thay đổi cơ bản chỉ ra yếu tố minh bạch pháp lý—vụ kiện của SEC với XRP đã kết thúc tháng 8, XRP chỉ phải nộp phạt 125 triệu USD và được xác nhận không phải chứng khoán. Ngoài ra, câu chuyện về tính ứng dụng thực tế cũng thu hút sự chú ý: XRP dành cho chuyển tiền xuyên biên giới, còn Solana xây dựng hệ sinh thái DeFi, vượt ra ngoài khái niệm “vàng kỹ thuật số”.

Tuy nhiên, các ý kiến thận trọng cho rằng, dòng vốn đều đặn vào XRP và SOL chủ yếu do “hiệu ứng trăng mật” của các ETF mới ra mắt. Dù lượng tiền đổ vào lập kỷ lục nhưng giá XRP vẫn thấp hơn đỉnh tháng 7 tới 50%, còn SOL đã giảm 53% từ tháng 10—nhiều người cho rằng nguyên nhân do nhà đầu tư lớn chốt lời cuối năm, phân phối lại lượng sở hữu, làm lu mờ tác động từ dòng tiền của các tổ chức.

Dự báo năm 2026

Khi còn hàng chục hồ sơ xin niêm yết ETF crypto đang chờ SEC xem xét, dự kiến năm 2026 sẽ xuất hiện thêm nhiều sản phẩm altcoin mới.

Năm “hoàn hảo” của thị trường ETF sẽ luôn được nhớ đến cùng với các cảnh báo điều chỉnh. Tuy nhiên, sự dịch chuyển bên trong các ETF crypto cho thấy nhà đầu tư tổ chức ngày càng có chọn lọc hơn – hướng đến những tài sản có tính minh bạch pháp lý, ứng dụng thực tế thay vì chỉ tập trung vào Bitcoin và Ethereum. Xu hướng này có tiếp tục hay không sẽ là dấu hiệu quan trọng cho định hướng chung của thị trường.