Chiến lược tiền kỹ thuật số của APAC phân hóa—CBDC vs stablecoin

Các thị trường ở châu Á – Thái Bình Dương (APAC) đang đi theo những hướng khác nhau trong phát triển tiền số. Nơi thì thúc đẩy tiền số của ngân hàng trung ương (CBDC), nơi khác lại ủng hộ stablecoin do khu vực tư nhân phát hành.

Hong Kong đã hoàn tất chương trình thí điểm e-HKD vào ngày 28/10/2025, trong khi stablecoin JPYC của Nhật Bản vượt mốc 50 triệu yen chỉ sau 48 giờ. Hàn Quốc cảnh báo rủi ro mất neo, còn Australia làm rõ yêu cầu quản lý với stablecoin vào ngày 29/10/2025.

Hong Kong và UAE thúc đẩy hạ tầng CBDC

Cơ quan Tiền tệ Hong Kong (HKMA) công bố Báo cáo Giai đoạn 2 Chương trình thí điểm e-HKD vào ngày 28/10/2025. Báo cáo tổng kết quá trình đánh giá sâu 11 dự án thí điểm với sự tham gia của nhiều định chế tài chính lớn. HSBC, Hang Seng Bank và DBS Hong Kong đều tham gia các thử nghiệm này.

Báo cáo cho thấy đồng đô la Hong Kong số phù hợp hơn với các ứng dụng tài chính quy mô lớn (wholesale) thay vì triển khai ngay cho mảng bán lẻ.

Theo kết quả của HKMA, e-HKD thể hiện nhiều tiềm năng ở ba khía cạnh: thanh toán – quyết toán tài sản được token hóa, khả năng lập trình để tự động hóa giao dịch và chức năng thanh toán ngoại tuyến.

Cơ quan này nhấn mạnh e-HKD phù hợp với các giao dịch giá trị lớn vì là công cụ do ngân hàng trung ương phát hành, không có rủi ro tín dụng. HKMA xác nhận sẽ hoàn tất công việc chuẩn bị cho khả năng ứng dụng e-HKD ở mảng bán lẻ vào nửa đầu năm 2026 và sớm ưu tiên các trường hợp sử dụng ở mảng wholesale.

Mốc thời gian này phù hợp với các sáng kiến CBDC rộng hơn trong khu vực. Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất xác nhận kế hoạch ra mắt Digital Dirham dùng cho bán lẻ vào quý IV/2025, được công nhận là tiền pháp định song song với tiền mặt. Cách tiếp cận thận trọng của Hong Kong trái ngược với lộ trình nhanh nói trên, phản ánh ưu tiên quản lý và điều kiện thị trường khác nhau.

Nhật Bản và Hàn Quốc điều hướng thị trường stablecoin

Nhật Bản ghi dấu mốc quan trọng vào ngày 27/10/2025 khi chính thức ra mắt JPYC. Đây là stablecoin neo theo yen đầu tiên được quản lý theo đúng Đạo luật Dịch vụ Thanh toán đã sửa đổi của nước này. Đến ngày 29/10/2025, token này đã vượt 50 triệu yen lưu hành.

JPYC được phân bổ trên ba mạng blockchain. Polygon hiện có khoảng 21.34 triệu yen với 1,620 người nắm giữ. Avalanche có 17.03 triệu yen với 628 người nắm giữ. Ethereum chiếm 16 triệu yen với 108 người nắm giữ.

Ông Noritaka Okabe, giám đốc đại diện của JPYC, đã cảnh báo người dùng vào ngày 29/10/2025 về các rủi ro vận hành, đặc biệt là rủi ro khi cung cấp thanh khoản trên các sàn giao dịch phi tập trung. Ngày 28/10/2025, công ty công nghệ tài chính Secured Finance công bố các sản phẩm bổ trợ, bao gồm dịch vụ cho vay DeFi cho tổ chức sử dụng hạ tầng của JPYC.

Hàn Quốc lại có quan điểm trái ngược. Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc công bố báo cáo cảnh báo rủi ro mất neo liên quan đến các stablecoin neo theo won, dù đã tạm dừng dự án CBDC won số vào tháng 06/2025.

Ngân hàng trung ương nhấn mạnh các nhà phát hành stablecoin tư nhân thiếu các cơ chế tin cậy ở cấp thể chế cần thiết để duy trì tỷ giá neo ổn định. Cơ quan này khuyến nghị các ngân hàng truyền thống nên đóng vai trò dẫn dắt việc phát hành stablecoin nhằm bảo đảm an toàn đầy đủ.

Giới quan sát dự đoán làn sóng đầu tiên các stablecoin neo theo won được quản lý sẽ ra mắt thị trường từ cuối 2025 đến đầu 2026.

Úc làm rõ khung pháp lý cho stablecoin

Ủy ban Chứng khoán và Đầu tư Australia (ASIC) đã ban hành hướng dẫn cập nhật vào ngày 29/10/2025. Theo pháp luật hiện hành, hướng dẫn này xếp stablecoin, wrapped token, chứng khoán được token hóa và ví tài sản số vào nhóm sản phẩm tài chính. Các công ty cung cấp các sản phẩm này nay phải có giấy phép dịch vụ tài chính tại địa phương. Đây là một bước làm rõ quan trọng về mặt quản lý trong khu vực Thái Bình Dương.

Ủy viên ASIC Alan Kirkland cho biết việc cấp phép giúp người tiêu dùng được bảo vệ đầy đủ theo pháp luật và cho phép cơ quan quản lý có cơ sở xử lý các hành vi gây hại. Cơ quan này cũng áp dụng miễn hành động cưỡng chế trên toàn ngành đến ngày 30/06/2026.

Điều này cho doanh nghiệp thêm thời gian đánh giá yêu cầu và xin giấy phép. Bản hướng dẫn được đưa ra sau nhiều tháng tham vấn với ngành, kế thừa miễn trừ theo nhóm hồi tháng 09 cho phép các trung gian đã có giấy phép phân phối stablecoin mà không cần phê duyệt quản lý riêng.

Tháng trước, Bộ Tài chính Australia đã đề xuất dự thảo luật yêu cầu các sàn giao dịch crypto và nhà cung cấp dịch vụ phải có giấy phép dịch vụ tài chính, bổ sung cho khung của ASIC vừa cập nhật. Những diễn biến này đặt Australia đứng cùng Singapore và Hong Kong trong việc xây dựng giám sát tài sản số toàn diện song song với hỗ trợ phát triển thị trường.

Các mô hình khu vực APAC và tác động đến thị trường

Singapore đang định hình mình như một mô hình lai: vừa duy trì nghiên cứu về CBDC vừa sở hữu hệ sinh thái stablecoin được quản lý phát triển mạnh. Stablecoin XSGD được bảo chứng bằng đô la Singapore chiếm 70.1% thị phần trong nhóm stablecoin không neo USD tại Đông Nam Á trong quý II/2025. Dữ liệu cho thấy đã ghi nhận 258,000 giao dịch.

Sự khác biệt trong chiến lược tiền số phản ánh các ưu tiên quốc gia khác nhau, bao gồm chủ quyền tiền tệ, đổi mới tài chính và mức độ trưởng thành của hạ tầng thanh toán. Việc Hong Kong tập trung vào các ứng dụng CBDC ở mảng wholesale hỗ trợ phát triển hệ sinh thái token hóa và tạo thuận lợi cho thanh toán xuyên biên giới thông qua Project mBridge.

Khung pháp lý của Nhật Bản tạo điều kiện cho đổi mới stablecoin theo định hướng thị trường. Việc Hàn Quốc chuyển hướng từ CBDC sang stablecoin do ngân hàng bảo chứng cho thấy các cân nhắc thực tế về chi phí triển khai có thể quan trọng hơn lợi thế lý thuyết của sự kiểm soát bởi ngân hàng trung ương. Sự rõ ràng về quản lý tại Australia mang lại tính chắc chắn pháp lý cho các nhà vận hành stablecoin trong khi vẫn bảo vệ người tiêu dùng.

Các bên tham gia thị trường vẫn dõi theo những diễn biến này khi kiến trúc tiền số ở châu Á – Thái Bình Dương dần được định hình. Tác động có thể lan rộng tới hiệu quả thanh toán xuyên biên giới, tài chính toàn diện và sự tiến hóa của hệ thống tiền tệ khu vực.