Nhà đầu tư Hàn Quốc đã chốt lời trong năm nay, BOK cho biết: tác động toàn cầu

Báo cáo Ổn định Tài chính mới nhất của Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc (BOK) cho thấy nhà đầu tư nhỏ lẻ Hàn Quốc đang chuyển từ việc tích cực mua vào sang chốt lời chiến lược, đặt ra câu hỏi về ảnh hưởng lên xu hướng thị trường toàn cầu.

Điều này có nghĩa là, dù Bitcoin đã vượt ngưỡng 100,000 USD trong năm nay, nhà đầu tư Hàn Quốc lại chọn chốt lời thay vì tiếp tục “bám trụ”.

Hoạt động giao dịch vượt trội của Hàn Quốc có dấu hiệu hạ nhiệt

Hàn Quốc từ lâu đã là quốc gia có sức ảnh hưởng lớn trên thị trường tiền mã hóa toàn cầu. Dù dân số không nhiều, các cặp giao dịch bằng đồng won (KRW) luôn nằm trong top 2 đồng tiền pháp định có khối lượng giao dịch lớn nhất thế giới, thường ngang bằng hoặc vượt qua cả đồng USD vào những thời điểm cao trào.

Tuy nhiên, báo cáo mới của BOK lại chỉ ra sự thay đổi rõ rệt trong hành vi của nhà đầu tư. Tuy tỷ lệ quay vòng của thị trường crypto tại Hàn Quốc vẫn ở mức cao 156.8%—vượt xa mức trung bình toàn cầu là 111.6%—nhưng bản chất hoạt động đang khác biệt. Thay vì liên tục mua mạnh khi giá tăng, hiện nay nhà đầu tư nhỏ lẻ ở Hàn Quốc chủ yếu chọn chốt lời ngay trong đợt tăng giá năm 2025.

“Thị trường tiền mã hóa trong nước có tỷ lệ quay vòng cao là do phần lớn người tham gia là nhà đầu tư nhỏ lẻ, thường có xu hướng giao dịch ngắn hạn để hiện thực hóa lợi nhuận,” Ngân hàng Trung ương nhận xét.

Rủi ro tập trung và lo ngại về cấu trúc thị trường

Báo cáo cũng cho thấy thị trường rất tập trung: 10% nhà đầu tư hàng đầu chiếm đến 91.2% tổng khối lượng giao dịch trong giai đoạn 2024 đến tháng 06/2025, theo dữ liệu từ Ủy ban Giám sát Tài chính. Điều này gây lo ngại rằng một số ít người có thể thao túng giá.

Môi trường pháp lý độc đáo tại Hàn Quốc—khi các công ty và nhà đầu tư nước ngoài bị cấm giao dịch trên sàn nội địa—khiến thị trường gần như hoàn toàn thuộc về nhà đầu tư nhỏ lẻ. Việc không có các nhà tạo lập thị trường chuyên nghiệp dẫn đến thanh khoản bị siết chặt, điển hình nhưTether tăng giá gấp 5 lần trên sàn Bithumb trong đợt giảm sâu tháng 10.

Hiệu ứng lan tỏa toàn cầu

Mỗi khi các nhà đầu tư Hàn Quốc giảm giao dịch, thị trường toàn cầu đều “xao động”. Dữ liệu lịch sử cho thấy ở các đợt tăng trưởng lớn năm 2017 và 2021, những sàn như Upbit hay Bithumb thường dẫn đầu thế giới về khối lượng. Hiện tượng Kimchi Premium—khi giá crypto tại Hàn Quốc cao hơn giá quốc tế—cũng trở thành chỉ báo tâm lý “phấn khích” của nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Sự thay đổi sang xu hướng chốt lời lần này có thể là nguyên nhân khiến đợt tăng giá năm 2025 diễn biến thận trọng hơn các chu kỳ trước. Khi nhà đầu tư nhỏ lẻ Hàn Quốc không còn là động lực lớn mua vào, các sổ lệnh toàn cầu cũng mất đi nguồn lực mua mạnh tại những giai đoạn tích lũy quan trọng.

Đây không phải là sự thay đổi độc lập. Báo cáo trước đó của BOK lý giải nguyên nhân thị trường crypto ảm đạm là do chứng khoán trong nước bứt phá mạnh mẽ. Chỉ số KOSPI tăng hơn 70% từ đầu năm để trở thành chỉ số lớn tăng mạnh nhất toàn cầu, nhờ nhóm cổ phiếu liên quan tới AI như Samsung Electronics hay SK Hynix.

Khối lượng giao dịch mỗi ngày trên các sàn crypto lớn tại Hàn Quốc đã sụt giảm hơn 80% so với đỉnh năm 2024, khi nhà đầu tư chuyển vốn qua cổ phiếu và ETF đòn bẩy Mỹ. “Tất cả nhà đầu tư nhỏ lẻ trong crypto của Hàn Quốc giờ ở đâu? Đáp án: đã qua sàn chứng khoán bên cạnh rồi,” chuyên gia AB Kuai Dong bình luận.

Những con đường khác biệt: Hàn Quốc so với sự chấp nhận của các tổ chức toàn cầu

So với xu hướng toàn cầu, Hàn Quốc đang đi ngược lại. Trong khi thị trường Hàn vẫn là “sân chơi” của nhà đầu tư nhỏ lẻ, còn quốc tế đã chuyển sang giai đoạn tổ chức hóa mạnh mẽ kể từ khi SEC phê duyệt ETF Bitcoin giao ngay vào tháng 01/2024. Các sản phẩm này đã hút ròng hơn 54 tỷ USD, riêng IBIT của BlackRock thu hút trên 50 tỷ USD tài sản quản lý.

BOK cũng công nhận sự khác biệt trên, lưu ý thị trường crypto toàn cầu ngày càng gắn bó với thị trường chứng khoán—đặc biệt trong giai đoạn khó khăn kinh tế vĩ mô hay thay đổi về chính sách tiền tệ. Độ tương quan giữa Bitcoin và chỉ số S&P 500 tăng mạnh kể từ năm 2020, nhờ sự tham gia của tổ chức, sự chấp nhận của các quỹ doanh nghiệp và sự phổ biến của các ETF.

Còn thị trường Hàn Quốc vẫn “cách ly” với xu hướng này. Ngân hàng Trung ương đánh giá nguyên nhân là do tập trung nhà đầu tư nhỏ lẻ cao, thanh khoản yếu và chính sách hạn chế dòng vốn khiến hoạt động kinh doanh chênh lệch giá bị hạn chế.

Điều gì sẽ xảy ra tiếp theo: Sự tham gia của các tổ chức đang đến gần

Báo cáo chỉ ra rằng khác biệt của thị trường Hàn Quốc sẽ dần mất đi khi cải cách pháp lý tiến triển hơn. Chính phủ đã cho phép các tổ chức phi lợi nhuận bán tài sản crypto kể từ tháng 06/2024 và hiện cũng đang thử nghiệm cho phép nhà đầu tư chuyên nghiệp giao dịch. Đồng thời, Chính phủ cũng đang thảo luận về việc phê duyệt ETF Bitcoin giao ngay.

BOK dự báo nếu cho phép các tổ chức tài chính và nhà đầu tư nước ngoài tham gia, sẽ giúp thị trường có cơ chế “tạo lập” chuẩn chỉnh và hạn chế vấn đề thanh khoản. Sự góp mặt của nhà đầu tư tổ chức cũng sẽ giúp giảm biến động khối lượng giao dịch, cũng như hạ tỷ lệ quay vòng về lâu dài.

Dù vậy, ngân hàng trung ương cũng cảnh báo một số rủi ro. “Khi các doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài với lượng vốn mạnh và thông tin tốt hơn bước chân vào, giá crypto tại Hàn Quốc sẽ nhạy cảm hơn trước biến động cung – cầu,” báo cáo lưu ý, đồng thời nhấn mạnh cần theo dõi sát sao trong giai đoạn chuyển tiếp.

Kết luận cuối cùng

Thị trường crypto của Hàn Quốc đang ở bước ngoặt lớn. Việc chuyển từ mua mạnh sang chốt lời thể hiện nhà đầu tư ngày càng chuyên nghiệp hơn, nhưng cũng đồng nghĩa thế giới mất đi một nguồn lực kích thích quan trọng. Khi các tổ chức và chính sách mới phát triển, ảnh hưởng của Hàn Quốc lên thị trường crypto toàn cầu sẽ chuyển dần từ khối lượng giao dịch “nóng” của nhỏ lẻ sang các dòng vốn lớn, dài hạn hơn.

Ở thời điểm hiện tại, chu kỳ nhà đầu tư nhỏ lẻ Hàn Quốc “một tay khuấy đảo thị trường” dường như đã kết thúc—một sự chuyển đổi có thể làm thay đổi cách thị trường phản ứng trong những chu kỳ tới.