Chức năng Fee Switch của Uniswap đã hoạt động – nhưng dữ liệu ban đầu đã gây tranh cãi trong giới phân tích

Công tắc thu phí của Uniswap được trông đợi từ lâu đã chính thức hoạt động. Tuy nhiên, nó chưa mang lại sự rõ ràng ngay lập tức về cách UNI có thể tạo ra giá trị lâu dài.

Dữ liệu on-chain ban đầu đã làm dấy lên tranh luận sôi nổi về việc liệu thị trường có vội vàng đưa ra kết luận hay đang phát hiện ra những hạn chế cơ bản trong cơ chế burn của Uniswap.

Công tắc phí của Uniswap đã thất bại hay thị trường đang hiểu sai?

Các ước tính đầu tiên từ những nhà phân tích on-chain cho thấy nguồn thu phí giao thức mới của Uniswap chỉ đạt khoảng 30,000 USD mỗi ngày tính bằng tài sản thực. Con số này thấp hơn nhiều so với mức ưu đãi đã được đề xuất trong các kế hoạch quản trị gần đây.

Kết quả ban đầu này đã làm dấy lên nhiều câu hỏi về việc liệu việc phát hành UNI token có thể vượt quá số lượng token bị đốt từ phí giao thức, ít nhất là trong ngắn hạn.

“Dựa trên số liệu hiện tại, lượng ưu đãi UNI được kỳ vọng sẽ lớn hơn lượng token được đốt từ công tắc phí,” một người dùng viết, đồng thời cho rằng dữ liệu này khiến mọi người phải suy ngẫm về kịch bản nếu công tắc phí này đã được bật từ trước kia thì kết quả sẽ khác ra sao.

Cảnh báo này xuất hiện sau một phân tích chi tiết của các nhà nghiên cứu on-chain, ban đầu ước tính rằng doanh thu giao thức mỗi ngày chỉ riêng trên Ethereum có thể vào khoảng 95,000 USD nếu mọi thứ thuận lợi.

Tuy nhiên, sau khi phân tích từng pool riêng lẻ, con số ước tính này đã liên tục bị hạ xuống. Nhà phân tích phát hiện ra rằng nhiều pool tạo ra phí cao thực chất lại kém thanh khoản, mới được triển khai, bị whitelist hoặc tiềm ẩn rủi ro rug. Điều này có nghĩa là doanh thu trên thực tế khó có thể rút về được.

Sau khi loại bỏ những nguồn thu không rõ ràng, nhà phân tích này kết luận rằng chỉ khoảng 30,000 USD mỗi ngày có thể thực sự là tài sản mà Uniswap nắm chắc. Nếu nhân con số này lên hàng năm một cách lạc quan thì cũng chỉ đạt khoảng 22 triệu USD doanh thu giao thức, kể cả trong điều kiện khối lượng giao dịch cao vào ngày trong tuần và có thêm một phần mở rộng trên Layer-2.

Trong khi đó, mức ưu đãi UNI đề xuất lên tới 125 triệu USD, khiến tỷ lệ giữa phí thu được và lượng UNI phát hành trở nên cực kỳ bất lợi.

“Những dữ liệu ban đầu cho thấy công tắc phí này không hề đủ để bù lại ưu đãi đã đề xuất,” tài khoản Memelord bình luận, cho rằng sự đa dạng tài sản, giới hạn thanh khoản và rủi ro arbitrage có thể khiến giá trị bị thất thoát trong giai đoạn đầu vận hành.

“Quá vội vàng và gây hiểu lầm”: Hayden Adams phản bác những chỉ trích về việc chuyển đổi phí sớm

Kết luận trên đã bị Uniswap và nhà sáng lập Hayden Adams phản hồi mạnh mẽ. Ông cho rằng phân tích này là “sai, vội vàng và gây hiểu lầm,” và nhấn mạnh những người phê bình đang đánh giá dựa trên dữ liệu chưa đầy đủ, khi việc triển khai chỉ mới bắt đầu.

“Hiện tại mới chỉ một phần nhỏ nguồn phí được kích hoạt,” ông chia sẻ, đồng thời giải thích rằng nhiều tham số vẫn có thể được điều chỉnh thông qua các đề xuất quản trị trong tương lai.

Ông Adams cũng bác bỏ các nhận định về việc burn UNI ban đầu, đồng thời lưu ý rằng cơ chế token jar của giao thức vẫn chưa được arbitrage một cách hiệu quả.

Phí vẫn đang được thu gom từ hàng ngàn token khác nhau, trong khi việc burn token lại diễn ra theo lô nhỏ, vì vậy dữ liệu burn ban đầu chưa đủ để phản ánh thực tế về lâu dài.

“Lần burn đầu tiên chưa nói lên được điều gì về trạng thái ổn định trong tương lai,” ông nói.

Tổng thể, ông Adams cũng bác bỏ việc so sánh ngân sách phát triển theo đề xuất UNIfication với các ưu đãi khai thác thanh khoản truyền thống.

Lãnh đạo Uniswap cho biết giao thức này về bản chất không phụ thuộc nhiều vào các khoản trợ cấp thanh khoản. Ngân sách phát triển được dùng để mở rộng hệ sinh thái lâu dài, chứ không phải để bù đắp cho các LP bằng khoản phí mà họ “nhường lại”.

“Nếu Labs và ngân sách phát triển biến mất, lượng UNI burn nhờ thu phí vẫn sẽ tiếp tục như hiện tại,” ông bổ sung.

Không ít thành viên cộng đồng cũng đồng tình với quan điểm này, cho thấy tâm lý hiện tại trái ngược hoàn toàn với sự lạc quan của thị trường chỉ trong vài tuần trước đó.

Vào tháng 11/2023, đề xuất UNIfication của Uniswap – giới thiệu thu phí giao thức, burn 100 triệu UNI token và hợp nhất hoạt động giữa Labs và Foundation – từng giúp UNI bật tăng lên mức cao nhất trong hai tháng.

Tại thời điểm đó, nhiều nhà phân tích như CEO CryptoQuant – Ki Young Ju từng dự đoán nếu khối lượng giao dịch cao duy trì, lượng UNI token bị đốt mỗi năm có thể chạm tới 500 triệu USD.

Tuy nhiên, hiện tại, khoảng cách giữa kỳ vọng lạc quan này với thực tế on-chain ban đầu là rất lớn. Việc công tắc thu phí liệu có trở thành động lực đốt UNI bền vững hay chỉ là sự kỳ vọng quá mức sẽ phụ thuộc vào tốc độ Uniswap mở rộng triển khai, điều chỉnh tham số và biến quy mô hoạt động nhỏ lẻ hiện tại thành nguồn doanh thu giao thức ổn định theo thời gian.

UNI là token chính của hệ sinh thái Uniswap. Tại thời điểm viết bài, giá UNI đang giao dịch ở mức 6.01 USD, giảm gần 6% trong 24 giờ qua.