Tại sao mùa altcoin đạt đỉnh nhưng nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn khó kiếm lời

Phân tích và dữ liệu cho thấy thị trường tiền điện tử đang trải qua mùa altcoin sôi động nhất kể từ đầu năm 2025, với nhiều altcoin vượt trội hơn Bitcoin. Tuy nhiên, đằng sau sự phấn khích này là một nghịch lý. Hầu hết các nhà đầu tư nhỏ lẻ vẫn cảm thấy không yên tâm khi danh mục đầu tư của họ không có lợi nhuận hoặc rất ít.

Bài viết này nêu ra những lý do chính đằng sau tình trạng này.

Vốn hóa thị trường altcoin tăng nhưng sự thống trị giảm

Dữ liệu từ TradingView cho thấy vốn hóa thị trường TOTAL3 (không bao gồm BTC và ETH) đã đạt mức cao mới trên 1.1 nghìn tỷ USD vào tháng 09.

Tuy nhiên, tỷ lệ của OTHERS (không bao gồm top 10) đã giảm kể từ năm 2022, hiện chỉ còn 8%.

Trong các chu kỳ trước, như năm 2017 và 2021, TOTAL3 và OTHERS.D tăng cùng nhau. Xu hướng đó phản ánh dòng vốn không chỉ chảy vào các altcoin vốn hóa lớn mà còn vào các altcoin vốn hóa trung bình và nhỏ.

Sự phân kỳ hiện tại cho thấy vốn tập trung vào stablecoin và một số ít altcoin top-10 như SOL, XRP, BNB, DOG, HYPE và LINK. Các altcoin nhỏ hơn nhận được ít thanh khoản hơn nhiều, khiến giá của chúng khó quay trở lại mức mà nhà đầu tư đã mua trước đó. Điều này tạo ra tình huống chỉ có một số ít thắng lợi trong khi phần lớn phải đối mặt với thua lỗ.

Các nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng có xu hướng đa dạng hóa vào nhiều coin thay vì tăng kích thước vào các altcoin hàng đầu. Điều này giải thích tại sao nhiều danh mục đầu tư vẫn trì trệ mặc dù thị trường rộng lớn hơn đang tăng trưởng.

“Kích thước vị trí là tất cả. Nhiều người giữ 25–30 token cùng một lúc. Một token tăng 100 lần nhưng chỉ chiếm 1% danh mục đầu tư của bạn sẽ không thay đổi cuộc sống của bạn một cách đáng kể. Tốt hơn là nên đặt cược vào một vài lựa chọn có niềm tin cao hơn là đa dạng hóa quá mức,” nhà phân tích The DeFi Investor nói.

Chỉ số Altcoin tăng mạnh nhưng tâm lý nhà đầu tư vẫn thận trọng

Chỉ số Mùa Altcoin từ Blockchain Center hiện đang ở mức 80 điểm. Điều này cho thấy hơn 80% trong số 50 altcoin hàng đầu đã vượt trội hơn Bitcoin trong 90 ngày qua—một dấu hiệu rõ ràng của mùa altcoin.

Tuy nhiên, Chỉ số Sợ hãi & Tham lam đang ở mức 52, một mức trung lập phản ánh sự thận trọng và không có xu hướng rõ ràng.

Dữ liệu lịch sử cho thấy đợt tăng giá năm 2024 đã đẩy cả hai chỉ số lên cao hơn. Lúc đó, Chỉ số Mùa Altcoin đã vượt qua 75, trong khi Chỉ số Sợ hãi & Tham lam vượt qua 80, cho thấy sự tham lam cực độ. Sự tăng song song này phản ánh niềm tin của nhà đầu tư khi vốn luân chuyển mạnh vào altcoin. Nhưng điều đó không xảy ra bây giờ.

Sự thận trọng của nhà đầu tư nhỏ lẻ dường như bắt nguồn từ những bài học trong các chu kỳ trước, khi altcoin tăng vọt rồi sụp đổ nhanh chóng do FOMO và bán tháo hàng loạt. Các yếu tố mới như quyết định lãi suất của Fed, tác động thuế và căng thẳng địa chính trị cũng có thể góp phần vào sự do dự này.

“Đây không còn là thị trường ‘ai cũng giàu’ nữa. Đây là cuộc chơi giữa các người chơi, đặc biệt là với môi trường vĩ mô hiện tại,” nhà phân tích Luca nhấn mạnh.

Số lượng altcoin đã tăng gấp mười lần kể từ năm 2021

Mặc dù vốn hóa thị trường TOTAL3 gần đạt đỉnh năm 2021, bối cảnh đã thay đổi đáng kể. CoinMarketCap báo cáo rằng vào năm 2025, hơn 21 triệu altcoin sẽ được theo dõi—gấp 100 lần so với khoảng 20,000 coin vào năm 2021.

Dữ liệu từ Dune nêu bật sự bùng nổ token từ năm 2017 đến 2025, với số lượng token độc đáo tăng vọt, đặc biệt trên Ethereum, Solana và Base.

Điều này tạo ra một môi trường chọn lọc hơn nhiều. Vào năm 2021, nhà đầu tư có thể dễ dàng kiếm lời hơn với ít coin hơn vì cạnh tranh thấp hơn. Với hàng chục triệu token trải dài từ DeFi, meme coin, đến AI token, việc chọn đúng một cái giống như tìm kim trong đống cỏ khô.

“Vào năm 2021, vũ trụ altcoin còn nhỏ và gần như mọi coin đều có đợt tăng giá—thậm chí cả những coin kém chất lượng. Giờ đây vào năm 2025, trò chơi đã thay đổi. Có hàng trăm lần nhiều altcoin hơn. Với sự dư thừa như vậy, khả năng mà một token vốn hóa nhỏ ngẫu nhiên của bạn tăng 100 lần một cách kỳ diệu gần như bằng không,” nhà phân tích Nonzee giải thích.

Hầu hết các token mới thất bại nhanh chóng do thanh khoản thấp, rug pulls, hoặc cạnh tranh khốc liệt. Nhà đầu tư nhỏ lẻ, những người thường phân bổ vốn vào nhiều token vốn hóa nhỏ, giờ đây đối mặt với rủi ro cao hơn. Điều này dẫn đến thua lỗ hoặc lợi nhuận rất khiêm tốn, ngay cả khi thị trường tổng thể đang tăng trưởng.

Ba yếu tố này giải thích tại sao mùa altcoin tháng 09/2025 cảm thấy chưa hoàn chỉnh. Để vượt qua điều này, nhà đầu tư có thể cần nghiên cứu sâu hơn, tập trung vào các dự án có nền tảng mạnh mẽ, và xem xét lại việc đa dạng hóa quá mức.