ICO trở lại: Tại sao sự bùng nổ token năm 2025 vừa quen thuộc vừa nguy hiểm

Sau nhiều năm suy giảm, thị trường tiền điện tử hiện đang chứng kiến sự trở lại mạnh mẽ của các đợt phát hành coin lần đầu (ICOs). Từ các dự án huy động hàng chục triệu USD chỉ trong vài phút đến sự tham gia của các ông lớn như Kraken và Andre Cronje, sự trở lại của ICO vào năm 2025 đang khuấy động cả sự phấn khích lẫn lo lắng trong giới đầu tư.

Đây có phải là khởi đầu của một chu kỳ tăng trưởng mới hay là điềm báo cho một bong bóng đầu cơ khác?

Sự trở lại của ICO – Khi cơn khát vốn của thị trường gặp quy định nới lỏng

Sự trở lại của ICO không phải là hiện tượng đơn lẻ; nó đang nhanh chóng trở thành một xu hướng toàn cầu. Chỉ trong vài tuần, thị trường đã chứng kiến một loạt các sự kiện gọi vốn nổi bật. Trường hợp đáng chú ý nhất là MegaETH, đã huy động được 50 triệu USD chỉ trong năm phút và đạt mức định giá 1 tỷ USD, những con số gợi nhớ đến thời kỳ hoàng kim của ICO vào năm 2017.

Đồng thời, Jupiter (JUP), một DEX hàng đầu trên Solana (SOL), đang chuẩn bị ra mắt nền tảng ICO mới vào tháng 11 này. Trong khi đó, Flying Tulip, dự án mới nhất từ “Bố già DeFi” Andre Cronje, dự định huy động 800 triệu USD thông qua việc bán công khai token FT trên nền tảng ICO của riêng mình thay vì dựa vào các nền tảng hiện có.

Không chỉ các startup mới nổi mà cả các ông lớn trong ngành cũng đang tham gia vào cuộc đua ICO thế hệ mới. Kraken đã hợp tác với Legion để ra mắt các đợt bán token tuân thủ MiCA tại châu Âu. Trong khi đó, Cobie’s Echo đã giới thiệu nền tảng Sonar, ra mắt với dự án Plasma. Ngay cả Nomad Capital cũng đã triển khai BuildPad, một nền tảng ICO được thiết kế cho các dự án giai đoạn đầu.

Điều thúc đẩy sự trở lại của ICO là nhu cầu ngày càng tăng về thanh khoản mới và những thay đổi về quy định. Ví dụ, SEC của Mỹ gần đây đã hủy bỏ vụ kiện chống lại ICO của Dragonchain, báo hiệu một sự nới lỏng tiềm năng trong việc thực thi. Sự thay đổi này có thể mở đường cho các mô hình phát hành token tuân thủ, minh bạch và an toàn hơn, mở ra một kỷ nguyên bền vững hơn cho việc gọi vốn trên chuỗi.

Chuyên gia cảnh báo: Lịch sử có thể lặp lại nếu nhà đầu tư mất cảnh giác

Mặc dù sự trở lại của ICO mang lại sự lạc quan mới, các chuyên gia đang đưa ra những cảnh báo mạnh mẽ. Đồng sáng lập của Berachain tin rằng ICO và các đợt phát hành token công khai sẽ thực sự trở lại, nhưng cho rằng các đợt airdrop quy mô lớn gây hại nhiều hơn lợi bằng cách làm méo mó các động lực thị trường và gây tổn hại cho các nhà đầu tư nhỏ lẻ.

Chuyên gia phân tích thị trường Himanshu Malviya cũng đồng tình với những lo ngại này, chỉ ra việc Coinbase mua lại Echo với giá 375 triệu USD là bằng chứng cho thấy kỷ nguyên ICO mới sẽ ưu ái các nhà đầu tư tổ chức và cá voi tiền điện tử hơn là các nhà đầu tư nhỏ lẻ. Kết quả, ông nói, là kỳ vọng bị thổi phồng, thanh khoản bị rút cạn từ các dự án bền vững và sự bất ổn hệ thống.

“Mô hình này không mới. Các cơ chế khai thác liên tục phát triển, từ ICO đến IDO, từ airdrop đến điểm thưởng, nhưng dòng chảy giá trị luôn nghiêng về phía những người đã kiểm soát vốn.” ông cảnh báo.

Trong khi đó, Arthur Hayes, cựu CEO của BitMEX, cảnh báo rằng mô hình token FDV cao – float thấp làm xói mòn niềm tin của nhà đầu tư. Ông cho rằng nếu được thiết kế công bằng, ICO có thể đóng vai trò như một “phương thuốc” để cân bằng lại quyền lực giữa các nhóm dự án và nhà đầu tư.

Làn sóng ICO mới mang đến cơ hội để định nghĩa lại cách thức gọi vốn trên chuỗi, nhưng rủi ro là có thật. Nếu các dự án chạy theo sự cường điệu ngắn hạn, thị trường có thể lại rơi vào tình trạng đầu cơ quá mức. Nhà đầu tư nên xem ICO không phải là một kế hoạch “làm giàu nhanh chóng” mà là một thử nghiệm tài chính về tính minh bạch và phi tập trung.