Scott Bessent chỉ trích giao dịch của Quốc hội giữa lúc đặt cược vào cổ phiếu Mỹ tăng kỷ lục

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent tiếp tục kêu gọi chấm dứt việc giao dịch chứng khoán của Quốc hội, nhấn mạnh lợi nhuận vượt trội của các nhà lập pháp, vượt xa các chỉ số thị trường chung.

Năm 2024, danh mục đầu tư của Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện Ron Wyden tăng 123.8%, so với mức tăng 24.9% của S&P 500, trong khi danh mục đầu tư của Chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi đạt lợi nhuận 70.9%.

Bessent kêu gọi chấm dứt giao dịch của Quốc hội khi các lãnh đạo Hạ viện thu lợi nhuận vượt trội

Cảnh báo của Scott Bessent được đưa ra trong bối cảnh các nhà quản lý tài sản đang giữ vị thế mua lớn kỷ lục trên cổ phiếu Mỹ. Tỷ lệ nắm giữ vị thế mua ròng hợp đồng tương lai S&P 500 đã đạt 49%, gần với mức cao lịch sử.

Các chuyên gia cho rằng sự giao thoa giữa trạng thái thị trường cực đoan và sức ép chính trị ngày càng tăng đang đặt ra nhiều dấu hỏi về mặt thời điểm.

Theo phân tích của EndGame Macro, một chuyên gia nổi tiếng, thông thường sự chú ý của các cơ quan quản lý tới giao dịch nội gián hoặc giao dịch liên quan đến chính trị thường xuất hiện muộn trong các chu kỳ tăng giá, thời điểm mà tâm lý công chúng bức xúc nhất và định giá đạt đỉnh.

“Khi quy định trở nên nghiêm ngặt hơn đối với những người gần nguồn thông tin nhất, điều này thường là do phần lớn lợi ích đã bị thu gom rồi,” chuyên gia này nhận định.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mức độ vượt trội trong giao dịch của Quốc hội. Một báo cáo từ Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia (NBER) do Shang-Jin Wei và Yifan Zhou thực hiện cho thấy các nhà lãnh đạo Quốc hội có khả năng sinh lời cao hơn đồng nghiệp khoảng 47% mỗi năm sau khi đảm nhận vị trí lãnh đạo.

Phân tích này chỉ ra hai yếu tố chính:

• Ảnh hưởng chính trị trực tiếp

Như giao dịch trước các quyết định của cơ quan quản lý hoặc đầu tư vào những doanh nghiệp dự kiến nhận được hợp đồng nhà nước, và

• Tiếp cận thông tin chưa công bố

Về các công ty tại địa phương hoặc công ty liên quan đến nhà tài trợ, những thông tin mà nhà đầu tư nhỏ lẻ không thể tiếp cận.

Nhiều ví dụ trong quá khứ minh họa rõ lợi thế này.

• Pelosi được cho là đạt lợi nhuận cộng dồn 854% sau Đạo luật STOCK năm 2012, so với 263% của S&P 500.
• Wyden, khi là Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện năm 2024, được cho là đã đạt 123.8%, còn kết quả năm 2023 là 78.5%, đều vượt xa mức 24.8% của S&P 500.

Những con số này thậm chí còn vượt qua nhiều quỹ đầu cơ chuyên nghiệp, cho thấy sự chênh lệch thông tin lớn và đặt ra câu hỏi về sự công bằng của thị trường.

Sự lên tiếng của Bessent đặt vấn đề này là câu chuyện về uy tín của Quốc hội hơn là cuộc tranh luận giữa các phe phái chính trị.

“Khi các lãnh đạo Quốc hội đạt được mức lợi nhuận vượt xa nhiều quỹ đầu cơ hàng đầu thế giới, điều đó làm giảm đáng kể uy tín nền tảng của Quốc hội,” ông chia sẻ trong bài đăng.

Công chúng rất ủng hộ việc cấm giao dịch cổ phiếu trong Quốc hội, với khảo sát của YouGov năm 2024 cho thấy 77% người Cộng hòa, 73% người Dân chủ và 71% người độc lập đều đồng ý.

Các đề xuất sửa đổi luật như Restore Trust in Congress Act (Đạo luật Khôi phục Niềm tin vào Quốc hội) sẽ yêu cầu các nhà lập pháp và người thân gần phải bán cổ phiếu riêng lẻ trong vòng 180 ngày. Tuy nhiên, họ vẫn được giữ lại các quỹ đầu tư hợp tác (mutual funds) và ETF.

Dù vậy, lãnh đạo Hạ viện vẫn chưa lên lịch bỏ phiếu, và đến tháng 12/2024 mới chỉ có 23 trên tổng số 218 chữ ký cần thiết cho kiến nghị điều trần.

Quan điểm của các nhà lập pháp vẫn còn chia rẽ; có người lo ngại hạn chế này sẽ khiến người tài không muốn ứng cử, nhưng cũng có người cho rằng đây là giải pháp hợp lý, hợp lẽ thường và tốt cho quản trị công.

Vị thế thị trường tăng giá kỷ lục cho thấy chu kỳ đang dần hoàn thiện

Cuộc tranh luận về giao dịch chứng khoán của Quốc hội diễn ra khi thị trường cổ phiếu đang trong giai đoạn tăng giá lịch sử. Bản tin Kobeissi cho hay, vị thế mua ròng hợp đồng tương lai S&P 500 đã tăng 49%, tức tăng khoảng 400% so với năm 2022.

Mức này gần gấp đôi trung bình dài hạn và vượt hơn hai độ lệch chuẩn so với lịch sử.

Hợp đồng tương lai Nasdaq 100 cũng tăng mạnh và chỉ số S&P 500 đã lập 37 mức đỉnh mới trong năm 2025, đứng thứ ba kể từ năm 2020.

Dù vậy, Bank of America (BofA) vẫn giữ quan điểm thận trọng. Ngân hàng dự báo chỉ số S&P 500 sẽ đạt 7,100 điểm vào cuối năm 2026, chỉ cao hơn 4% so với hiện nay. BofA đưa ra lý do là áp lực định giá liên quan đến AI và nguy cơ tiêu dùng trong lĩnh vực công nghệ chậm lại.

Các chuyên gia nhận định rằng sự kết hợp giữa vị thế mua cực đoan cùng khả năng siết quản lý là dấu hiệu cho thấy thị trường đã trưởng thành, thay vì chuẩn bị bước vào một chu kỳ tăng mới. Thời điểm sửa đổi có thể cho thấy những người nội bộ đã thu về phần lớn lợi nhuận trước đó.

Sự đan xen giữa hoạt động đầu cơ mạnh kỷ lục và giám sát chặt chẽ từ cơ quan quản lý được coi là thước đo cho chu kỳ thị trường, chứ không phải là tín hiệu cảnh báo sắp có sụp đổ ngay lập tức. Đây cũng là lời nhắc nhở rằng các yếu tố điển hình của cuối chu kỳ đang tác động lên thị trường cổ phiếu cũng như các tài sản rủi ro khác, bao gồm cả crypto.