Hoạt động giao dịch trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) đã tăng vọt lên mức cao mới trong tháng 10, cho thấy thị trường tiền mã hóa toàn cầu tiếp tục dịch chuyển sang tài chính on-chain.
Theo dữ liệu từ DeFiLlama, các DEX phái sinh vĩnh viễn đã xử lý hơn 1.36 nghìn tỷ USD khối lượng giao dịch trong tháng 10, mức cao nhất từ trước đến nay. Con số này vượt đỉnh 759 tỷ USD của tháng 8, thiết lập chuẩn mực mới cho hoạt động giao dịch on-chain.
Mức tăng mạnh về khối lượng nhấn mạnh niềm tin ngày càng lớn của nhà đầu tư vào các nền tảng on-chain. Hyperliquid, một blockchain layer-1 đang thống trị mảng DEX phái sinh vĩnh viễn, đóng góp khoảng 299 tỷ USD trong tổng khối lượng của tháng 10.
Xếp sát phía sau là Lighter, một DEX trên Ethereum với khoảng 265.4 tỷ USD, trong khi Aster có liên hệ với Binance xử lý khoảng 259.9 tỷ USD.
Hiệu suất của các cái tên mới như Lighter và Aster cho thấy các nhà giao dịch đang dần rời xa các sàn tập trung (CEX) và chuyển sang những sân chơi phi tập trung có tính minh bạch cao hơn, phí thấp hơn và quyền kiểm soát tài sản trực tiếp.
Thực tế, thị phần khối lượng giao dịch spot của DEX so với CEX đã tăng hơn gấp đôi, từ dưới 10% năm ngoái lên hơn 20% vào năm 2025.
Đáng chú ý, Hyperliquid vừa là động lực, vừa là bên hưởng lợi từ đà này.
Các nhà phân tích trong ngành cho rằng làn sóng on-chain bùng nổ này đến từ nhiều yếu tố đan xen. Sự trỗi dậy của các nền tảng có giao diện tốt hơn và nhiều ưu đãi, bao gồm airdrop và chương trình tích điểm, đã thu hút đông đảo nhà giao dịch nhỏ lẻ.
Tuy vậy, xu hướng này cũng phản ánh các thay đổi cấu trúc sâu hơn. Sau hàng loạt bê bối ở các sàn tập trung và sự giám sát pháp lý ngày càng chặt chẽ, nhiều nhà giao dịch nay xem DEX là nơi an toàn hơn, vừa tự quản tài sản vừa có cơ hội tiếp cận token mới sớm hơn.
Dù vậy, các con số kỷ lục trong tháng 10 không hoàn toàn xuất phát từ nhu cầu tự nhiên.
Đợt tăng vọt về khối lượng trùng với khoảng 20 tỷ USD các lệnh thanh lý cưỡng bức ở những vị thế dùng đòn bẩy vào đầu tháng. Làn sóng này bùng lên sau khi Tổng thống Donald Trump cho biết Mỹ có thể tăng thuế để đáp trả các hạn chế mới của Trung Quốc đối với xuất khẩu đất hiếm.
Phát biểu đó đã châm ngòi cho làn sóng bán tháo trên các tài sản rủi ro, kéo giá crypto giảm và thúc đẩy hoạt động giao dịch kỷ lục trên nhiều nền tảng.
Thực tế, CoinShares sau đó báo cáo rằng biến động thị trường này đã tạo ra khối lượng giao dịch hàng tuần kỷ lục hơn 53 tỷ USD ở các sản phẩm đầu tư crypto được quản lý, như ETF.